Duitse zonnewijzer

Meer informatie aanvragen
Prijs op aanvraag

Wereldwijde verzending mogelijk

Herkomst
Duitsland
Periode
Tweede helft 16e eeuw
Materiaal
Verguld en verzilverd messing, glas
Hoogte
1.7 cm
Breedte
6.4 cm
Diepte
6.7 cm
Literatuur

M. Cowham, A dial in your poke, Cambridge 2011, pp. 129 - 134.

Vragen over dit object?

Kies een van de onderstaande contactmogelijkheden:

Omschrijving

Deze doosvormige zonnewijzer heeft een dubbel deksel en is vervaardigd van verguld en verzilverd messing. Door een draad te spannen tussen het verticale wegneembare gnomon en het daarvoor bestemde gat in de onderste dekselplaat, kunnen de uren worden afgelezen op de onderste dekselplaat waar een urenring in Romeinse cijfers en een in Arabische cijfers gegraveerd is. Op een deel van de urenring zijn restanten van vergulding, waarmee de uren dat het licht is aangegeven worden.. De zonnewijzer is voor een enkele noorderbreedte gemaakt; er zijn geen plaatsnamen opgegeven. Uit de opgegeven ondergaande zon uren is af te leiden dat de zonnewijzer is vervaardigd voor een plaats in Zuid Duitsland. In de onderste dekselplaat is onder een glazen plaat een kompas met kompasroos. Boven het kompas is een beweegbare wijzer. Op de urenring zijn de windrichtingen aangegeven: Septentrio, Ortus, Meridies, Occasus, respectievelijk noord, oost, zuid, west. Tussen de windrichtingen zijn florale motieven tegen een zwarte achtergrond.

In het bovenste deksel zijn drie draaibare schijven die de dagen van de maand en de daarmee corresponderende maanstanden aangeven. Op de bovenste schijf is een maan met gezicht gegraveerd, op de tweede ring een zon met gezicht en de cijfers voor de kalenderdagen. Wanneer schijven op de de juiste datum en tijd gedraaid wordt, geeft het gat in de bovenste schijf de juiste maanstand aan. Onder deze twee ringen is een derde ring met 24-uurs notatie. Daaronder is een gegraveerde ring met tweemaal 1 t/m 12 in Romeinse cijfers, een Latijnse tekst die het gebruik van de kalender uitlegt en de maanden. De maanden zijn aangegeven met letters (I, F, M, A, M, I, I, A, S, O, N, D) en staan in twee rijen onder elkaar. Beide dekselplaten zijn versierd met sierlijk vlechtwerk in Moorse stijl.  

Op de bovenkant van het deksel is een windroos aangebracht, met in het midden een gat voor de losse windvaan. De 8 windrichtingen zijn aangegeven met Tramontana (noord), Greco (noord-oost), Levante (oost), Sirocchio (zuid-oost), Ostro (zuid), Lebecchio (zuid-west), Ponente (west), Mastro (noord-west). Rondom de roos zijn vier wolken-blazende gezichten afgebeeld. Op de zijkanten van de onderste deksel is een Duitse tekst aangebracht, in Gotische letters, beginnend aan de linkerkant. Op de onderkant van de zonnewijzer is een Duitse instructietekst, waarin het instellen van de kalender in de deksel wordt uitgelegd. Deze tekst is omkaderd met eenzelfde vlechtwerk als in de binnenkant. De balustervormige en gedraaide gnomon en het windvaan zijn later vervaardigd.  

Legal


Site by Artimin